اگر به دنبال باز کردن ایمیل جدید یا خرید آنلاین هستید؛ حتماً به کلمات کج و معوجی که برای تست کردن شما روی صفحه پدیدار می‌شوند برخورده‌اید. مطمئن باشید این کار برای تست کردن هوش و استعداد شما نیست! کامپیوتر‌ها و سایت‌ها از شما می‌خواهند که این تست را بگذرانید تا معلوم شود شما کامپیوتر هستید یا نه. پس اگر این تست را با موفقیت پشت سر گذاشتید به ماشین نبودن خودتان شک نکنید!

این تست CAPTCHA نام دارد. CAPTCHA یعنی Completely Automated Public Turing Test ToTell Computers And Humans Apart یا به عبارتی "تست عمومی کاملاً خودکار Turing برای تشخیص انسان از کامپیوتر". این تست را در سایت‌های زیادی دیده‌اید. رایج‌ترین نوع آن کلماتی بهم ریخته است و شما باید ترتیب درست کلمات را وارد کنید تا وب سایت شما را تأیید کند.

راستی چرا سایت‌‌ها نیاز دارند؛ انسان‌ها را از کامپیوتر‌ها تشخیص دهند؟ این دقیقاً و تنها به این دلیل است که بعضی‌ها با استفاده از نقاط ضعف کامپیوتر‌ها؛ کمی شیطنت به خرج می‌دهند و همین کار می‌تواند خسارت‌ها زیادی به سایت‌ها و شرکت‌ها و حتی باقی کاربران بزند.

برای مثال سرویس‌های رایگان ایمیل، خود را با میلیون‌ها درخواست کاذب روبرو می‌بینند و کار آن‌ها برای ساعت‌ها مختل می‌شود. این درخواست‌ها می‌توانند قسمتی از یک برنامه خودکار باشد.

اگر تا اینجا کمی به فکر فرو رفته‌اید بهتر است این را هم بدانید که نرم‌افزار‌هایی که این تست‌ها را تولید می‌کنند نیز نمی‌توانند جواب آن را تشخیص دهند چه برسد به برنامه‌های دیگر.

CAPTCHA ریشه در یک آزمایش بنام Turning Test  دارد. آلن تورینگ AlanTuring که بعضی او را پدر علوم کامپیوتر جدید می‌خوانند، این تست را برای این طراحی کرد که بفهمد آیا کامپیوترها می‌توانند مثل انسان‌ها فکر کنند یا خیر. این تست به این صورت است که فردی یک سری سوال را از یک کامپیوتر و از یک انسان می‌پرسد بدون اینکه بداند کدام کامپیوتر است و کدام انسان.

اگر پرسش کننده بتواند با توجه به پاسخ‌های انسان و کامپیوتر تشخیص دهد که کدام یک کامپیوتر است، کامپیوتر تست Tuning را پشت سر گذاشته است.

هدف CAPTCHA این است که تستی را بسازد که انسان بتواند آن را بگذراند و ماشین نتواند و همچنین برای هر کاربر یک سوال مشابه نسازد و تمام سوال‌ها متفاوت باشند.

CAPTCHA بر این واقعیت تکیه می‌کند که ذهن ما توانایی تشخیص دیداری را دارد. ذهن انسان این توانایی را دارد که از روی تصاویر ، ترتیب و ریتمی که در آن وجود دارد را تشخیص دهد. حتی می‌تواند برای تصویری که هیچ ترتیبی ندارد، یک ترتیب فرضی ایجاد کند. آیا تا به حال در ابر‌ها تصاویر عجیب و غریب پیدا کرده‌اید؟ این قابلیت مدل سازی و ترتیب سازی به تصاویر همان قابلیت ذهن ما انسان‌هاست.

ولی با این حال جایگزین دیگری برای معلولین نیز وجود دارد. بعضی از CAPTCHAها سری از کلمات به صورت صداهای تغییر یافته و با صداهای اضافی را تولید و پخش می‌کنند.

یکی از کاربرد‌های مهم CAPTCHA در آمار گیری‌های آنلاین است. در 1999 آمارگیری با طرح سوال اینکه بهترین رشته کامپیوتر متعلق به کدام دانشگاه است انجام شد.

دانشگاه‌های کارنگی ملون (Carnegie Mellon) و MIT با ساختن برنامه‌ای کامپیوتری که به طور خودکار به آن‌ها رای می‌داد؛ بیشترین نتایج را کسب کردند در صورتی که دانشگا‌ه‌های دیگر تنها چند صد رای کسب کرده بودند.

از کاربرد‌های دیگر CAPTCHA می‌توان به سرویس‌دهنده‌های ایمیل اشاره کرد و یا سایت‌های خرید آنلاین.

افرادی که برای نفوذ به CAPTCHA تلاش می‌کنند معمولاً بر روی تغییر تصاویر و شناسایی انکه چطور کامپیوتر‌ها فکر می‌کنند، متمرکز می‌شوند.

برای اینکار نیاز به انجام چند کار است. اول اینکه برنامه‌ای بنویسیم که تصویر را از قسمت‌های مزاحم پاک کند. سپس به سراغ مقایسه حروف با حروف بانک اطلاعاتی خود کند. و اگر ترتیبی در بین کلمات پیدا کرد که با کلمه‌ای در لغت نامه یکی است از همان ترتیب استفاده  کند. البته بسیاری از سایت‌ها از کلمات واقعی استفاده نمی‌کنند و کلماتی که CAPTCHA آن‌ها نشان می‌دهد معنی خاصی ندارد.

CAPTCHAهای دیگری مثل Gimpy هستند که چهار حرف را نشان می‌دهد و شما تنها 3نای آن‌ها را باید تشخیص دهید. به این ترتیب رقابت بین هکر‌ها و برنامه نویسان و مسئولان امنیتی سایت‌ها ادامه پیدا می‌کند.

یکی از اساتید دانشگاه کارنگی ملون (CarnegieMellon) به نام لویس ون آن که یکی از خالقان CAPTCHA نیز است در سخنرانی در سال 2006 به این نکته اشاره کرد که CAPTCHA دروازه‌ای به درک بهتر هوش مصنوعی است. در حقیقت هکر‌ها هر بار که سعی می‌کنند کامپیوتری بسازند که از موانعی مانند CAPTCHA گذر کند؛ قدمی دیگر در شناخت و تحقیق روی هوش مصنوعی بر می‌دارند. در حقیقت یک قدم عقب نشینی برای CAPTCHA؛ یک قدم به جلو برای هوش مصنوعی می‌تواند باشد.